Benvida

Este obradoiro agradece as túas achegas.
Se queres, podes facer chegar as túas suxestións ao correo janeiroxl@uvigo.es.
Graciñas polo teu interese!

terça-feira, 18 de março de 2014

quinta-feira, 10 de novembro de 2011

CHUVA DE METEOROS

TEXTO 1: Cometa Halley causa chuva de meteoros semana que vem

Texto orixinal

Tradución

O cometa Halley provoca unha chuvia de meteoros a semana que vén


Esta semana e a próxima podes reservar para ti, fan de astronomía, un gran espectáculo no ceo de madrugada. Se acordas antes do amencer calquera día entre o 17 e o 26 de outubro, terás a oportunidade de observar unha Oriónida, o fenómeno que acontece unha vez ao ano máis ou menos nesta época e que o provoca o famoso Cometa Halley.

En poucas palabras, unha Oriónida é unha chuvia de meteoros. Este fenómeno astronómico leva dito nome porque ten o seu radiante (punto no ceo no que parece que se orixinan os meteoros) na constelación de Orión, que se fai máis visible para nós, desde a Terra, ao redor das cinco da mañá.

Un meteoro consiste, basicamente, nun anaco que se desprendeu dun cometa. O cometa Halley, por exemplo, é un corpo celeste que foi rexeitado nalgún momento no proceso de formación do sistema solar e, agora, orbita polo universo como un planeta. Pouco e pouco, os cometas vanse desfacendo e os anacos resultantes son os meteoros que podemos ver.

O cometa Halley só se fai visible na Terra cada 75 ou 76 anos, cando se encontra no perihelio (punto máis próximo do sol na súa órbita), mais é difícil conseguir observar este fenómeno xa que o Halley deléitanos unha soa vez ao ano coas Oriónidas (en maio, prodúcese un fenómeno parecido noutra constelación).

Nestas ocasións, os anacos do cometa despréndense, transfórmanse en meteoros e pasan pola atmosfera terrestre a alta velocidade durante máis dunha semana. Cando isto ocorre, a calor atmosférica que desgasta o meteoro eleva a súa temperatura ata tal punto que podemos velo (son as chamadas "estrelas fugaces"). Cada noite, desde o día 17, estanse a xerar de 15 a 20 meteoros por hora (sen contar os cerca de dez meteoros esporádicos que poden aparecer), da unha ás cinco da mañá.

Durante este período, tes a posibilidade de observar unha gran chuvia de "estrelas fugaces", non importa no hemisferio que vivas (o fenómeno é visible tanto no sur como no norte). En áreas urbanas, a visibilidade é máis reducida, polo que poderán apreciar mellor o efecto aqueles que vivan nunha zona rural, onde haxa menos contaminación do aire.

As posibilidades de conseguir observar o fenómeno son grandes. Entre o 20 e o 24 de outubro, auxe da "produción" de meteoros, acorda aproximadamente unha hora antes do amencer e serán do 75%. Tendo en conta que o cometa Halley, "en persoa", só será visible de novo para nós no 2061, é mellor iso ca esperar por el


Texto 2: Você sabe o que é uma Chuva de Meteoros?

Texto orixinal

Tradución

Sabes o que é unha chuvia de meteoros?

Antes hai que explicar que é un meteoro?
É un pequeno corpo celeste que entra na atmosfera da Terra e se queima completa ou parcialmente. Esa queima (combustión) débese ao rozamento coa atmosfera terrestre e ao contacto co noso osíxeno (O2). Polo xeral, o meteoro deixa un breve rastro (ou fino trazo) de luz que se ve no ceo nocturno. A súa orixe pode ser de fragmentos de asteroides ou de restos de cometas.

Os meteoros son coñecidos popularmente como estrelas fugaces (en inglés "shooting stars") aínda que non teñan, en absoluto, calquera tipo de relación coas estrelas. A gran maioría dos meteoros destrúense antes de alcanzar a superficie da Terra.

Clasificación
Estes corpos celestes son pequenos anacos de rochas ou partículas de po que se desprazan polo espazo, podendo entrar ou non na atmosfera do noso planeta. Clasifícanse do seguinte xeito:
o Meteoroide: cando o corpo está no espazo.
o Meteoro: cando o meteoroide entra na atmosfera da Terra.
o Meteorito: cando o meteoro non se destrúe por completo e colide coa superficie da Terra. Isto acontece cando ese corpo ten tais dimensións e composición química que non se desintegra totalmente.

Segundo a Unión Astronómica Internacional, un meteoroide defínese como "un corpo sólido que se despraza polo espazo interplanetario, de tamaño considerablemente menor ca un asteroide e significativamente maior ca un átomo".

Perigo

Os meteoros poden ser perigosos se non se queiman totalmente cando entran na atmosfera terrestre, pois se desprazan a unha velocidade media de 40.000Km/h. Cando coliden coa superficie da Terra son capaces de abrir cráteres de importantes dimensións.

Mitos
Os nosos devanceiros (avós, bisavós e tataravós) crían que ao apuntar cara unha desas "estrelas fugaces" naceríalles unha verruga na punta do dedo. Non é verdade. Tamén falaban de que se pedías un desexo, cumpriríaseche, polo tanto, aconséllase pedir que a pedra non te bata na cabeza.

Mais entón, que é unha chuvia de meteoros?
Fenómeno no que moitos meteoros atravesan a capa atmosférica da Terra nun intervalo de tempo relativamente curto e con traxectorias aproximadamente paralelas. As chuvias prodúcense cando o noso planeta cruza o plano da órbita dun cometa, sendo bombardeado polos restos dese corpo celeste. Os cometas fórmanse na nube de Oort, unha rexión hipotética situada no límite do Sistema Solar, a unha distancia aproximada de 10 billóns de quilómetros do Sol.

Previsión das chuvias de meteoros

Os astrónomos calculan o momento no que o noso planeta cruzará o plano da órbita de cada cometa coñecido, facendo así a previsión da data e hora do ano na que terá lugar o fenómeno. No entanto, ese cálculo é aproximado e, debido a esa imprecisión matemática, os astrónomos toman como referencia a constelación que está no plano de fondo por onde está pasando o cometa. Deste xeito, pódese dicir que "aparentemente" a chuvia procede desa constelación, ao que se coñece co nome de "radiante" (punto do ceo dende o que parece que vén a chuvia de meteoros).

Hai que ter en conta que este fenómeno ocorre no Sistema Solar, é dicir, os cometas, así como os planetas, orbitan ao redor do Sol. Como xa se comentou, as constelacións empréganse só como referencia, xa que están moi lonxe, fóra do noso sistema. O Sistema Solar "atravesa" as 12 constelacións do zodíaco (aries, tauro, xémini, cáncer, leo, virgo, libra, escorpión, saxitario, capricornio, acuario e pisces), mais isto é outra historia...

Por exemplo, a chuvia de meteoros Xemínidas xorde, ao parecer, da constelación de Gemini, aínda que non teña ningunha relación coas estrelas desta constelación.


Chuvias de meteoros que se producen durante o ano


Cuadántidas (do 28 de decembro ao 7 de xaneiro)
Os días 3 e 4 de xaneiro considéranse os mellores para realizar a observación.
O Radiante desa chuvia é a constelación de Boötes, é dicir, parece que a chuvia vén desa constelación.

Acuáridas de marzo
(do 15 ao 18 de marzo)
Esta chuvia detectouna por primeira vez C. S. Nilsson, en 1961. Pertence á clase de chuvias de meteoros que se producen durante o día. Os investigadores puideron demostrar a súa existencia mediante métodos de radar.
Radiante: constelación de Acuario.

Líridas (do 16 ao 25 de abril)
Coñecidas como "estrelas de abril" teñen un fluxo de entrada na atmosfera terrestre de 10 a 20 meteoros por hora. Con todo, esta chuvia pode chegar a taxas de ata 100 fragmentos por hora. O 22 é o mellor día para observala.
Radiante: constelación de Lira.

Eta acuáridas
(do 21 de abril ao 12 de maio)
Os días 5 e 6 de maio son os mellores para observala. A taxa de caída é de 50 meteoros/hora. Os fragmentos desta chuvia veñen do Cometa Halley.
Radiante: constelación de Acuario.

Delta Acuáridas Sur
(do 14 de xullo ao 18 de agosto)
Os mellores días para observar esa chuvia son o 28 e o 29 de xullo, cando a taxa de caída está entre os 15 e 20 meteoros/hora.
Radiante: constelación de Acuario.

Perseidas
(do 23 de xullo ao 22 de agosto)
Os días 12 e 13 de agosto son os mellores para observala. A Terra cruza a órbita do cometa Swift-Tuttle. Pódese dicir que esa chuvia é moi brillante (magnitude = 2,3).
Radiante: constelación de Perseo.

Iota Acuáridas Sur
(do 1 de xullo ao 18 de setembro)
O día 6 de agosto é o mellor para a observación, cando se poden observar de 7 a 8 meteoros/hora.
Radiante: constelación de Acuario.

Oriónidas
(do 15 ao 29 de outubro)
Mellores días para observala: 21 e 22 de outubro. O noso planeta cruza a órbita do cometa Halley.
Radiante: constelación de Orión (próximo á estrela Betelgeuse).

Táuridas
(do 25 de setembro ao 27 de novembro)
No hemisferio sur, os días 5 e 6 de novembro son os mellores para observar o fenómeno. Estas chuvias son ocasionadas polos restos do cometa Encke. Por mor da época na que acontecen, reciben o nome de Halloween. Crese que Encke forma parte dun cometa moito maior, que se rompeu en varios anacos nos últimos 20.000 ou 30.000 anos. É un fenómeno pouco brillante e prénsase que pode estar en extinción, pois a taxa é de 7 meteoros/hora.
Radiante: constelación de Tauro.

Leónidas
(do 14 ao 20 de novembro)
Os días 17 e 18 de novembro son os mellores para observar estas choivas. A Terra cruza a órbita do cometa Tempel-Tuttle.
Radiante: constelación de Leo.

Andromédidas (do 26 de novembro ao 4 de decembro)
Esta chuvia ten orixe nos restos do cometa 3D/Biela. O día 14 de novembro é o mellor para realizar a observación. É un fenómeno pouco brillante, pois ten unha taxa de 3 meteoros/hora.
Radiante: constelación de Andrómeda.

Xemínidas
(do 6 ao 19 de decembro)
Os días 13 e 14 de decembro son os mellores para realizar a observación. A Terra cruza a órbita do asteroide (3200) Phaeton.
Radiante: constelación de Xémini.

Úrsidas
(do 17 ao 25 de decembro)
O día 22 de decembro é o mellor para observar estas choivas. O noso planeta cruza a órbita do cometa Tuttle. Este fenómeno é aparentemente brillante, pois ten unha magnitude media de 2,3.
Radiante: constelación da Osa Menor.

Algunhas suxestións para observar as chuvias de meteoros
1)Para observar o fenómeno, precisas estar baixo un ceo escuro, ou sexa, lonxe da contaminación luminosa e atmosférica das cidades e, con sorte, sen a presenza da lúa chea.

2)En xeral estes fenómenos prodúcense na madrugada dos días previstos polos astrónomos. Como se mencionou anteriormente, esta previsión é moi imprecisa, polo tanto, o observador deberá esperar, pacientemente, na data prevista na que se produce o fenómeno. Para iso, polo menos media hora antes, debe permanecer no lugar comodamente, mirando cara a rexión do ceo onde xurdirá a chuvia de meteoros.

3)Para identificar esta rexión, o observador deberá consultar con antelación un mapa celeste, de maneira que poida identificar a constelación de onde, aparentemente, xurdirá a choiva.


Traducións realizadas por Rebeca Iglesias

domingo, 30 de outubro de 2011

Texto científico-técnico: alimentação

Marta Iglesias Salanova

O presente estudo teve como objetivo analisar a influência da desidratação e de diferentes métodos de preparo a nível doméstico sobre a estabilidade de a-caroteno, b-caroteno e carotenóides totais em cenouras.
Os valores de vitamina A foram avaliados após os diferentes tratamentos. Para tanto, amostras de cenoura foram submetidas à cocção a vapor, cocção em água com e sem pressão, cocção úmida/seca e à desidratação convencional. Para a determinação de a e b-caroteno utilizou-se Cromatografia Líquida de Alta Eficiência (CLAE). As condições utilizadas (desenvolvidas por nós) constaram de dectecção espectrofotométrica UV-visível a 470 nm; coluna RP-18 e metanol: acetonitrila: acetato de etila (80: 10: 10) como fase móvel. Os carotenóides totais foram quantificados por espectrofotometria a 449 nm. A retenção dos carotenóides analisados após os tratamentos variou de 60,13 a 85,64%. A cocção em água sem pressão permitiu os maiores níveis de retenção de a- e b-caroteno e também dos valores de vitamina A. Os carotenóides totais foram melhor preservados quando a cocção em água com pressão foi utilizada. O processo de desidratação provocou as maiores perdas nos três tipos de carotenóides analisados. Os resultados mostraram que, entre os métodos rotineiramente utilizados a nível doméstico, a cocção em água sem pressão, se realizada em condições controladas de tempo e tempertura, é o melhor método para reduzir perdas no conteúdo de a- e b-caroteno, principais carotenóides provitamínicos A da cenoura. Apesar das perdas significativas de carotenóides, cenouras preparadas a nível doméstico permanecem como uma rica fonte de provitamina A.

Texto divulgativo: alimentação

Marta Iglesias Salanova

Os sistemas alimentares
Comer é realmente um prazer, mas devemos observar se este prazer é somente enquanto sentimos o gosto do alimento ou se este continua durante e após a digestão. Nesse ponto, encontramos a diferença entre comer e alimentar-se, pois quando feito de forma correta temos como conseqüência a saúde. Simplesmente engolirmos a comida gostosa, não basta. Precisamos dar ao organismo os elementos necessários para mantê-lo bem vivo! Para isso é preciso não só uma comida gostosa, mas principalmente saudável.

O comer bem nesta época, não tem o mesmo sentido que na Idade Média: "Quanto maior a fartura e a barriga, melhor a saúde". Essa fartura foi e está sendo responsável por um grande mal-estar físico que é alimentado por maus hábitos viciantes. Esse é o momento para tomarmos consciência de que se o corpo não está em equilíbrio, somos os responsáveis por isso e uma coisa é certa: a alimentação não está de acordo.

Entre as diversas linhas de alimentação existentes devemos escolher aquela que mais se adapte a cada um de nós e que, quando correta, gera corpo e mente saudáveis.

Classificamos os oito sistemas alimentares encontrados, iniciando com o que é mais grosseiro, ou melhor, o que é constituído de uma alimentação que deixa maior quantidade de impurezas acumuladas no corpo, terminando com o que é mais puro:

Carnivorismo / Carniceirismo
Onivorismo
Cerealismo
Ovo-Lacto-Vegetarianismo
Lacto-Vegetarianismo
Vegetarianismo Puro
Naturismo
Frugivorismo
Carnivorismo / Carniceirismo
Nestes sistemas a alimentação é constituída somente de carnes, sendo que no caso do carnivorismo, o animal mata a presa e come a carne ainda quente e no carniceirismo a carne é devorada quando atinge o estado de putrefação. Exemplo de animal carnívoro: tigre, leão, etc. Exemplo de animal carniceiro: abutre.

Onivorismo
No onivorismo, os animais comem de tudo: carnes, vegetais e até o que não é alimento (produtos químicos, industriais). Exemplo: porco, avestruz e homem.

Cerealismo
Como o nome já define, aqui os cereais ocupam o lugar de destaque.

É o caso da macrobiótica que é basicamente cerealista, pois os cereais são considerados alimentos equilibrados e o arroz integral o alimento perfeito. Utilizam-se também os legumes e as verduras cozidas; frutas em doses mínimas; os laticínios são abolidos; consomem-se as carnes brancas ( o peixe e o frango).

Ovo-Lacto-Vegetarianismo
Neste sistema qualquer tipo de carne é eliminada. A alimentação é constituída de frutas, hortaliças, cereais, produtos lácteos e ovos.

Lacto-Vegetarianismo
São utilizadas frutas, cereais, hortaliças e produtos lácteos. Foi abolido o ovo.

Apesar de o ser humano vir consumindo carne durante milênios, a experiência que temos com a alimentação vegetariana mostra-nos ser esta bem mais positiva para o indivíduo. É um tipo de alimentação que produz a limpeza do organismo, deixando-nos livres da quantidade absurda de impurezas que existem na carne, não gerando qualquer carência protéica. A carne pode ser muito rica em proteínas, mas também o é em toxinas, tristeza, pavor e agressividade que se transformam em substâncias orgânicas no momento em que o animal está passando pelo desespero da morte e despeja no sangue a adrenalina que é produzida quando sentimos medo, provocando a aceleração dos batimentos cardíacos, a respiração ofegante, o nervosismo, o descontrole emocional, a tensão. Estes elementos também são ingeridos com a carne, que é um alimento morto e já em estado de putrefação. Os vegetais estão vivos e cheios de energia que a planta assimilou do sol e, em vez de produzirem impurezas no organismo, estes o desintoxicam e ajudam-no em seu trabalho.

Existem várias afirmações através do estudo da fisiologia do ser humano, comparada com a de outros animais, de que somos mais herbívoros do que carnívoros, observando a dentição, o tubo digestivo e o próprio instinto, quando crianças, de rejeitar a carne, nos primeiros meses de vida, dando preferência às frutas, vegetais e cereais. E que muito mais importante do que qualquer teoria é vivenciarmos maior bem-estar e vitalidade, proporcionados pela alimentação saudável.

Vegetarianismo Puro
São utilizadas frutas, hortaliças e cereais. Neste sistema alimentar não é utilizado qualquer produto de origem animal e os vegetais podem ser consumidos crus ou cozidos, temperados com condimentos vegetais.

Naturismo
É bom não confundir naturismo com naturalismo, pois este último se preocupa somente em utilizar alimentos integrais, livres de químicos e nem sempre segue a linha vegetariana.

Muitas vezes utiliza o frango e o peixe fresco, enquanto que o naturismo consome só hortaliças, cereais e frutas, em sua forma natural, sem cozimento ou sal. Esta linha também é chamada de crudivorismo.

Frugivorismo
É a forma mais sutil de alimentação, baseada somente na utilização de frutas, que são alimentos que, além de não deixarem qualquer resíduo no organismo, têm um grande poder depurativo. As frutas são realmente alimentos, pois quando maduras caem no solo e nutrem a própria semente para o nascimento de uma futura árvore. Também o seu perfume e sabor não nos deixam dúvidas quanto ao seu valor alimentício.

Para qualquer dessas linhas de alimentação existem regras gerais comuns que devem ser obedecidas.

quinta-feira, 27 de outubro de 2011

Artigo científico divulgativo

J. Victor Gil Torres

http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1806-11172010000400009&lng=pt&nrm=iso

Artigo xornalístico informativo

J. Victor Gil Torres


A TARDE On Line

Cidades

26/10/2011 às 23:32. Atualizada em: 26/10/2011 às 23:42

Salvador sedia evento sobre crack, álcool e outras drogas

Lúcio Távora / Agência A TARDE



O uso de drogas é um problema que afeta mais de seis milhões de famílias brasileiras, de acordo com dados da Organização Mundial da Saúde (OMS). O vício interfere na vida não apenas do usuário, mas de toda a família, que muitas vezes não sabe como enfrentar o problema.
É justamente com o objetivo de discutir o entendimento do uso, abuso e dependência de drogas que será realizado em Salvador, amanhã e sábado, dia 29, o VI Simpósio Internacional de Alcoologia e Outras Drogas.
O evento, promovido pela Vila Serena Bahia, com patrocínio da Petrobras e apoio da Associação Brasileira de Estudos de Álcool e Outras Drogas (Abead), pretende mobilizar e sensibilizar os profissionais e a sociedade. O simpósio será realizado no Fiesta Bahia Hotel, no Itaigara.
Entre os temas discutidos no simpósio estão a codependência e o processo de aceitação; a influência das drogas no surgimento das doenças psiquiátricas; as implicações do uso do crack e das drogas sintéticas; e jogo patológico e outros transtornos de impulso. O evento conta com palestras de especialistas nacionais e internacionais, a exemplo do médico psiquiatra especializado em dependência química e professor de psiquiatria da Universidade de Columbia Ricardo Restrepo.
Os especialistas apontam a questão genética, a organização biológica, a estruturação familiar, a vulnerabilidade do ponto de vista psicológico e social como fatores que, associados, contribuem para o desenvolvimento do vício.
A dependência de drogas é uma das doenças de maior prevalência no Brasil e no mundo. Centenas de bilhões de dólares são gastos com consequências diretas e indiretas. Além disso, é responsável por incontáveis prejuízos pessoais, profissionais e emocionais. “É uma situação que não desejo a ninguém. Não sabia como lidar com
um filho viciado e, hoje, sei que buscar informação é fundamental”, diz M.S., 54 anos, mãe de um jovem em tratamento. Até hoje, o valor da taxa de inscrição pela internet (www.vilaserenabahia.com.br) é de R$ 152 para profissionais, R$ 107 para estudantes. No local do simpósio, respectivamente, R$ 187 e R$ 137.

Dispoñible en liña en: http://www.atarde.com.br/cidades/noticia.jsf?id=5779461

sexta-feira, 21 de outubro de 2011

Texto divulgativo

Coral Ferreira


O dia em que eu... dei 20 euros para ver os Nirvana [crónica de Rui Miguel Abreu]

A notícia da subida do IVA nos espetáculos leva Rui Miguel Abreu a puxar pela memória para refletir sobre o presente.

Foi a 6 de fevereiro de 1994. Se tivesse carro e fosse obrigado a encher o depósito para me deslocar até Cascais, teria gasto cerca de 80 cêntimos por litro de gasolina. E se tivesse tomado um café na bomba teria pago o equivalente a uns 20 cêntimos, se a memória não me estiver a pregar partidas. Nesse aspeto, as coisas mantiveram-se mais ou menos estáveis nestes últimos 17 anos: o preço dos bilhetes para os Smashing Pumpkins no Campo Pequeno (no próximo mês de Dezembro) começa em 25 euros. A diferença para os 4 mil escudos (os tais 20 euros...) que custava um bilhete para o histórico espetáculo dos Nirvana em Cascais explica-se, sobretudo, com os 17 anos volvidos. Hoje, gasta-se certamente muito mais a meter gasolina e a tomar café, mas o nível médio do preço dos bilhetes para espetáculos musicais não sofreu certamente aumentos de 100 e até de 200 por cento como nos casos dos outros preços citados...

E vem isto a propósito da anunciada subida da taxa de IVA para os espetáculos que parece estar a mobilizar diversos agentes, com Álvaro Covões da Everything is New a assumir-se como uma das principais vozes da indignação do setor.

Nesta semana, também se anunciaram números dramáticos relativos à indústria discográfica que apontam para uns incríveis 40 por cento de contração nas vendas do primeiro semestre de 2011. Se porventura andasse tão distraído na época como ando hoje e só na véspera da passagem por Cascais tivesse resolvido adquirir o cd de In Utero que os Nirvana tinham editado uns meses antes, teria gasto o equivalente a uns 17 euros e meio. A maior cadeia de discos de Portugal tem hoje o mesmo CD à venda por cerca de 12 euros... Neste caso, nem a descida dos preços médios impediu o quase desaparecimento desta indústria que vive hoje dias preocupantes. Mas, de certa maneira, a indústria dos espetáculos musicais permitiu manter uma certa animação no setor, com algumas empresas antes concentradas na edição a procurarem inclusivamente diversificar o seu espaço de ação, de forma a incluírem também a produção de espetáculos como forma a compensar a descida nas vendas de discos. Como ficará então o panorama, agora que se anuncia um salto de gigante, dos 6 para os 23 por cento de IVA?

Não tenho grande jeito para fazer previsões, mas parece-me certo que o panorama em 2012 será bastante diferente, sobretudo nas margens. Talvez os grandes agentes tenham ainda alguma margem de manobra para encaixarem esta subida, uma vez que contam com apoios de importantes marcas que vão continuar a precisar de levar a cabo as suas estratégias de marketing, mas os pequenos concertos, em salas de capacidade mais modesta, em teatros e auditórios espalhados pelo país, podem ter os dias contados. Sem outras fontes de receita que não sejam geradas diretamente na bilheteira, a viabilidade destes espetáculos poderá ficar certamente comprometida se o preço das entradas sofrer uma subida abrupta e aguda.

Esta reflexão não vem com "punchline" final, como várias outras que por aqui assinei, apenas com um sinal claro de preocupação perante o caminho que se segue. Álvaro Covões fala em desaparecimento de público. O público não vai desaparecer, como é claro, tal como o público que consome música não baixou, apesar dos 40 por cento de quebra de vendas. O que vai desaparecer é a variedade de propostas e a hipótese de escolher.